Emir ve Nehiy, Muzarinin lafzı üzerinedir. Bunlar meczumdurlar.

Cezim alâmetleri;
Tesniye nunu’nun düşmesiyledir. Muzari يَنْصُرَانِ Emr-i Gaib لِيَنْصُرَا

Cemi müzekker nunu'nun düşmesiyledir. Muzari يَنْصُرُونَ Emr-i Gaib لِيَنْصُرُوا

Müfret müennes muhataba nu’nunun düşmesiyledir.

Bakisinde Sahih lamel fiilinin sukunu ve illetli lamel fiilinin düşmesiyledir. Cemi müennes nunu müstesna, çünkü bu cemi müennes nunu cezim ve cezmin gayrısında sabittir.

Emr-i Hazır: Emri hazır, muzarinin müfret müzekker muhatabından, Muzaraat harfinin düşmesiyledir. Muzaraat harfinden sonraki harf sakin ise evveline hemze-i vasıl getirilir. Eğer harekeli ise ahiri sakin kılınır.

تَنْصُرُ muzarat harfi hazf olundu, muzaraat harfinden sonraki harf sakin olduğu için hemze-i vasıl dahil oldu, aynel fiiline teb’an zamme ile harekelendi, ahiri vakıf üzerine mebni kılındı اُنْصُرْ oldu

تُعِدْ muzaraat harfi hazf olundu, sonraki harf harekeli olduğu için ahiri sakin kılındı عِدْ oldu.

Mazinin aynel fiiline bakılır. Aynel Fiilinin harekesi:

Meftuh ise; “نَاصِرٌ” (nâsırun) vezni üzere gelir. (1, 2. ve 3.bablar)

Mezmum ise; “عَظِيمٌ” vezni üzere gelir.

Meksur ise; Müteaddide “عَالِمٌ” vezni üzere, Lazımda ise “مَرِيضٌ” , “زَمِنٌ”, “اَحْمَرُ” ve “عَطْشَانَ” vezinlerinde gelir. (4 ve 6.bablar)

اَحْمَرُ اَحْمَرَانِ حُمْرٌ
حَمْرَاءَ حَمْرَاوَانِ حُمْرٌ

عَطْشَانَ عَطْشَانَانِ عِطََاشٌ
عَطْشَى عَطْشَايَانِ عِطَاشٌ